Mijn deelnemers komen hyper binnen. Ze geven een minitraining van 45 minuten en ik neem het op met mijn camera. “Oh ik ben zo zenuwachtig”, roept de een na de ander. “Zo stom, ik weet dat het gewoon een oefening is, maar toch”.
Inderdaad, zeg ik. We oefenen lekker verder met elkaar. “Zonder aanklooien geen professional”. Het klinkt wel lekker en het lijkt ook eventjes te werken. Maar eigenlijk zeg ik hiermee dat die spanning en die hartkloppingen echt niet nodig zijn. Maar die zijn er wel!
Ik herinner me weer een truc die ikzelf gebruik. “Die spanning die je voelt”, zeg ik met een glimlach, “dat zijn geen zenuwen. Dat is opwinding”. Ik kijk naar de oefenaar die naast me zit. Haar schouders zakken naar beneden. “He, verrek”, zegt ze. “Het voelt anders!”.
‘Mindfuck’ voor trainers
Een jaar geleden zag ik een post van Simon Sinek (bekend van de Why, The Golden Circle) op Linkedin, over hoe je je eigen geest kan trainen beter om te gaan met druk. Sporters voor een belangrijke wedstrijd, sprekers voor een groot publiek. De situaties zijn misschien anders, maar iedereen ervaart wel eens druk: deadlines, tijdsdruk, prestatiedruk. Wat er dan gebeurt: je hartslag wordt hoger, je voelt spanning in je lijf, je hebt verwachtingen over wat gaat komen.
Je kunt deze prikkels labelen als ‘nerveus’. Je geeft hiermee je alarmbel in je hersenen (je amygdala) als het ware gelijk dat het inderdaad een situatie is om in de ‘fight’ of ‘flight’ stand te gaan. Grote kans dat de zenuwen blijven doorgieren.
Of je labelt ze als ‘opwinding’. Je geeft dan een andere interpretatie aan wat er gebeurt in je lichaam. Precies dezelfde signalen (de spanning in je lijf, je hartslag), maar een ander emotioneel label. “Nee, ik ben niet nerveus, ik voel opwinding”. Als je negatieve emoties positief ‘re-labelt’, dan gebruik je je beheersbare delen van je brein om je amygdala te overtuigen dat het geen fight of flight situatie is. Maar een situatie om waakzaam en alert te zijn. Grote kans dat het anders voelt.
Ik heb hier zelf ook veel mee geoefend. Als ik zenuwen voel, zeg ik hardop tegen mijzelf dat het toch echt opwinding is. Het is een totaal andere energie. ‘Nerveus zijn’ voelt voor mij als naar beneden trekkend, verlammend. ‘Opwinding’ is vooruit stuwend, enerverend.
Fop je hersenen, niet je lichaam
Misschien herken je het wel: de zenuwen gieren door je lijf. En je zegt streng-ig tegen jezelf: “Dit is toch helemaal niet zo spannend! Doe eens normaal, man! Het is totaal niet nodig om je zenuwachtig te voelen”.
Wel, hier trappen je hersenen echt niet in. Je lichaam zegt namelijk iets anders. Je kunt je hersenen foppen, maar niet je lijf.
Neem dus je prikkels in je lichaam serieus. En hang er voor je hersenen een ander label aan. Het vergt enige oefening om dit te doen en niets weg te duwen. Erken wat er gebeurt: “Mijn hart gaat tekeer”. En spreek jezelf lief toe: “Joh, dit is pure opwinding!”
Vorig weekend ging ik met mijn dochter naar het NK Atletiek voor junioren. ‘Hoe voel je je?’ vroeg ik aan mijn dochter, die met haar neus in haar sporttas hing. Spikes mee, check. Waterbidon, check. “Nerveus” zuchtte ze. “Nee, je bent niet nerveus, je voelt opwinding”. Ze keek me verbaast aan. Ik zie haar even denken en verwacht al een puberaal wegwuiven “ja, dag hoor mam”. Maar nee. Haar schouders zakten wat. “Grappig, dat voelt fijner!”
Wil je horen hoe Simon Sinek tot dit inzicht kwam? In het filmpje hieronder vertelt hij hierover. Training Your Mind to Perform Under Pressure (2.26)
Wil jij in optimale opwinding jezelf flink op scherp zetten?
Doe dan mee met ‘Van wankelen naar Sprankelen!‘
Je leert hoe je bij weerstand stevigheid krijgt in jezelf en connectie met de ander maakt. Zodat je met meer rust en vertrouwen in the lead blijft en lekkerder verder kan trainen.
Geef een reactie